Bo'lim: P harfi

Polsha-Turkiya urushlari (17-asr) — Rech Pospolita bilan Usmonli turk imperiyasi o’rtasida 1620-21, 1672-76, 1683-99 yillar (1683-99 yillardagi Avstriya-Turkiya urushining bir qismi)dagi urushlar; asosan, ukrain yerlariga ega bo’lish uchun olib borilgan. … Read More

Polsha Fanlar Akademiyasi, Polsha Respublikasi Fanlar akademiyasi — Polshaning oliy ilmiy muassasasi. 1952 yil Varshavada tashkil etilgan. O’tmishdoshlari: bilimlar akademiyasi (1873, Krakov) va Varshava ilmiy jamiyati (1907). Akademiyaning 180 dan … Read More

Polonez (Fransuzcha polonaise — polyakcha) — polyak xalq raqslari asosida yuzaga kelgan tantanavor bal raqsi. Musiqa o’lchovi 3/4. 18-asrdan Frantsiya va boshqa Yevropa mamlakatlarida keng tarqalgan. Polyak milliy professional musiqasi … Read More

Polkovnik (polyakcha polkownik) — bir qancha davlatlar qurolli kuchlarida zobitlik unvoni. Polkovnik unvoni rus armiyasida 17-asrdan mavjud bo’lgan. Sovet armiyasida 1935 yil 22 sentabrda joriy etilgan. Harbiy dengiz flotidagi 1-rang … Read More

Polietilentereftalat – sintetik polimer; oq yoki och-qizg’ish rangli modda. Suyuqlanish temperaturasi -265°; fizik-mexanik xossalari yuqori. Atseton, etilasetat, ksilol, muz holatidagi sirka kislota va boshqalar ta’siriga chidamli. Fenolda eriydi. 100°dan yuqorida … Read More

Poliuretanlar — makromolekulalarining asosiy zanjirida takrorlanuvchi uretan guruhi —OCONH— bo’lgan yuqori molekulali birikmalar. Poliuretanlar xossalariga ko’ra poliamidlarga yaqin turadi. Glikollarni diizosianatlar bilan birgalikda bosqichsimon mexanizm bo’yicha polimerlab olinadi. Poliuretanlar kislotalar, … Read More

Polisulfidlar – tarkibida nisbatan ko’proq oltingugurt atomi tutgan sulfidlar. Ishqoriy metallar Polisulfidlari (Masalan, Na2S2, Na2S5) va ishqoriy-yer metallar Polisulfidlari barqarorroq hisoblanadi. Tarkibidagi oltingugurtning miqdoriga qarab sariq rangdan qizil ranggacha bo’ladi. … Read More

Polispast (Yunoncha polyspastos — ko’p arqonlar bilan tortiladigan) — bir necha qo’zg’aluvchan va qo’zg’almas bloklar hamda shu bloklar orqali o’tkazilgan po’lat arqonlar (troslar)dan iborat yuk ko’tarish qurilmasi. Polispast yordamida ko’tariladigan … Read More

Polipropilen — propilenning termoplastik polimeri [—SN2=SN— SN3—]»; rangsiz kristall modda. Molekulyar modda 30000-500000. Suyuqlanish temperaturasi 172°, zichligi 920-930 kg/m3. Kislotalar, ishqorlar, erituvchilar va anorganik yemiruvchi muhitlarga chidamli. Benzol, organik erituvchilar … Read More

Polipropilen tolalar – polipropilen eritmasidan tayyorlanadigan sintetik tolalar. Polipropilen tolalarning elastikligi, egilishga mustahkamligi poliamid tolalarnikidan yuqori, ammo yemirilishga chidamliligi pastroq. Polipropilen tolalar kislotalar, ishqorlar, organik erituvchilar ta’siriga barqaror, issiqlik va … Read More