Bo'lim: Ts harfi

TSITOLOGIYA (TSITO… va …logiya) — xujayra haqidagi fan. Hujayralarning tuzilishi va funktsiyasini, ko’p hujayrali, shuningdek, bir hujayrali organizmlardagi a’zo va to’qimalarning o’zaro bog’lanishi va munosabatlarini o’rganadi. Barcha tirik mavjudotlarning eng … Read More

TSITOGENETIKA (TSITO… va genetika) — genetikaning bir sohasi; irsiyat va o’zgaruvchanlik qonuniyatlarini hujayra va subhujayra (asosan xromosoma) darajasida o’rganadi. Tsitogenetikaning nazariy asoslari 20-asr boshlarida shakllangan irsiyatning xromosoma nazariyasi hisoblanadi. Tsitogenetikaning … Read More

TSISTISERKOZ — tasmasimon chuvalchanglar (tsestodlar sinfiga kiruvchi cho’chqa solityorlarining lichinkalari) qo’zg’atadigan gijja kasalligi. Odam va hayvonlarda uchraydi. Cho’chqa solityorining lichinkasi tsistiserklar deb atalib, odatda, chuchqaning ko’ndalang targ’il muskullarida yashaydi (cho’chqa … Read More

TSISTIT (Yunoncha — qovuq) — qovuqning yallig’lanishi. Qovuqqa turli infektsiyalar tushishi oqibatida ro’y beradi. Paydo bo’lishiga ko’ra, birlamchi va ikkilamchi, kelib chiqishi bo’yicha spesifik (so’zak, sil tsistiti) va nospesifik Tsistit … Read More

TSIRKONIY (lotincha Zirconium), Zr -Mendeleyev davriy sistemasining IV guruhiga mansub kimyoviy element. Tartib raqami 40, atom molekula 91,22. Tabiiy Tsirkoniyning 5 ta izotopi bor; 90Zr (51,46%), «Zr (11,23%), 92Zr (17,11%), … Read More

TSIRKONIY QOTISHMALARI – tsirkoniy asosidagi qotishmalar. Tsirkoniyni ba’zi elementlar (niobiy Nb, qalay Sn, temir Fe, xrom Cr, nikel Ni, mis Si va alyuminiy Mr) bilan legirlab olinadi. Bu elementlar Tsirkoniy … Read More

TSITRUS O’SIMLIKLAR – rutadoshlar oilasining tsitrus turkumiga mansub doim yashil o’simliklar, ekiladigan mevali daraxtlar. Apelsin, mandarin, greypfrut, limon, bergamot, tsitron, sheddok, bigaradiya va boshqa 30 ga yaqin turi bor. Shimoliy … Read More

TSITOXROMLAR (Yunoncha kitos – hujayra va chroma — rang, bo’yoq) — tarkibida temir atomlari bo’lgan murakkab oqsillar. Tsitoxromlarning oqsil bo’lmagan qismi (prostotik guruh) gemdan iborat. Tsitoxromlar o’simlik va hayvon hujayralari, … Read More

TSISTA (Yunoncha — pufak) — ko’pchilik bir hujayrali organizmlarning vaqtinchalik yashash shakli; muhofaza qobig’i. Bir hujayrali hayvonlar (ayrim xivchinlilar, soxta oyoqlilar, sporalilar, infuzoriyalar)da tinim davri va ko’payish Tsistasi bo’ladi. Tinim … Read More

TSIRROZ (Yunoncha Yggpoz — sarg’ish, malla rang) — parenximatoz a’zolar (jigar, o’pka, buyrak va boshqalar) biriktiruvchi to’qimalarining zo’r berib o’sishi oqibatida chandiqlanib bujmayishi va shaklining o’zgarishi. Jigar tsirrozi ko’proq uchraydi. … Read More