Surikov Vasiliy Ivanovich

Surikov Vasiliy Ivanovich [1848.12(24).1, Krasnoyarsk — 1916.6(19).3, Moskva] — rus rassomi, rang-tasvir ustasi. Peterburg ba da ta’- lim olgan (1869-75). O’qish davridayoq akademik san’at uslublaridan voz kech- gan, asarlariga hayotiy lavhalar kiri- tib, ularning ta’sirchanligiga erishgan, me’moriy obidalarni tarixiy haqqoniy tasvirlashga e’tibor bergan. 1877 y.dan Moskvada yashagan. Germaniya, Ispaniya, Italiya, Avstriya, Shveytsariyada bulgan. S. o’tmish tarixni e’zozlab, shu tarix saboklarida zamonaviy masalalarni ko’rishga harakat qildi. Asarlarining ko- loriti ham tiniq ranglar hisobiga Ochil- gan, rang surtmalari ritmi asar g’oyasini yanada chuqurlashtiradi. «O’qchilar qatl etilgan tong» (1881), «Menshikov be- ryozovoda» (1883), «Boyar xotin Moro- Zova» (1887), «Qorshaharchaning bosib olinishi» (1891), «Sibirning ermak tomonidan zabt etilishi» (1895), «suvo- rovning Alpdan o’tishi» (1899) va b. S, shuningdek, portretlar («Sibir go’zali. E.A.Rachkovskaya», 1891; «Stepan Razin», 1903-10; «Avtoportret», 1913), akva- Redda manzaralar yaratgan. O’zbekiston san’at muzeyida S. asarlari saqlanadi (mas, «qatlga olib ketilayotgan o’qchining qaylig’i», 1879 va b.). Moskvadagi badi- iy intga S. nomi berilgan. Krasnoyarekda S.ning uy-muzeyi bor. V.I.Surikov. «Qorshaharchaning bo- sib olinishi» (1891).