Muallif: Admin

ARZAMAS — Rossiya Federatsiyasi Nijniy Novgorod viloyatidagi shahar. Temir yo’l tuguni. Aholisi 112,8 ming kishi (1999). Mashinasozlik, atom reaktorlari ishlab chiqarish, yengil sanoat (kigiz fabrikasi), oziq-ovqat sanoati, qurilish materiallari korxonalari … Read More

ARJON — Sibirdagi ilk skif davriga oid mozorqo’rg’on (miloddan avvalgi 8-asr). Tuva o’lkasidagi O’yuq daryosi vodiysidagi arjon qishlog’idan topilgan. Mozorqo’rg’onning diametri 120 metr, balandligi 4 metr. Yog’ochdan ishlangan qabr inshootining … Read More

ARJASP (Avestoda Arjadaspa) — 1) Afrosiyobning nabirasi, zardushtiylikning ashaddiy dushmani. Ruinadiz (Diziruin) (mis qasr) da yashagan. Milodiy 2-asrdan e’tiboran bu kasr Poykend nomi bilan bog’lanadi. Arjasp Zardushtiy Gushtasp (Gistasp) Ruintan … Read More

ARJANIX IVAN SEMYONOVICH (1914.24.2, Kiyev — 1980.20.3, Toshkent) — matematik va mexanik olim. O’zbekiston Fanlar Akademiyasi muxbir a’zosi (1960), professor (1957). O’zbekistonda xizmat ko’rsatgan fan va texnika arbobi (1964). O’rta … Read More

AREOPAG (Yunoncha Arelos — Ares tepaligi) — 1) qadimgi Afinadagi davlat organi. Areopag dastlab oqsoqollar uyushmasi bo’lib, sud va liniy ishlar ustidan nazorat qilib turgan; a’zolari aslzoda aristokratlardan umrbodga saylangan. … Read More

AREOMETR (Yunoncha araios — ingichka, bu yerda suyuq va metron — o’lchov) — suyuqlik va qattiq jismlarning zichligini o’lchaydigan asbob. Areometr tuzilishi Arximed qonunita asoslangan. Bunda Areometr siqib chiqargan suyuqlik … Read More

AREOGRAFIYA — astrofizikaning Marsning sirt tuzilishini xaritalashtirish bilan shug’ullanuvchi bo’limi. Mars xaritalari vizual kuzatishlarga asosan tuzilgan. Mars sirtida «dengiz» deb ataluvchi katta katta qoramtir dog’lar, ular atrofida yorug’qit’alar va qutblar … Read More

ARENDS ALFRED KARLOVICH (1893, Peterburg — 1978, Toshkent) — sharqshunos olim. O’zbekistonda xizmat ko’rsatgan fan arbobi (1970). Filologiya fanlari Doktori (1963). 1-jahon urushida qatnashgan. 1936 yildan sobiq Ittifoq Fanlar Akademiyasi … Read More

ARENA (lotincha arena — qum) — 1) qadimgi Rim tomoshaxonalarining amfiteatr o’rtasidagi qum sepilgan aylana maydoni. Sport o’yinlari, gladiatorlar urushi, o’limga mahkum etilganlarning yovvoyi hayvonlar bilan jang tomoshasi uchun mo’ljallangan; … Read More

AREKIPA — Peruning Limadan keyingi ikkinchi katta shahri. Mista vulkani etagida, 2300 metr balandlikda joylashgan; zilzila bo’lib turadi. Aholisi 634 ming kishi (1990). Peruning Janubdagi savdo-tijorat, sanoat va madaniyat markazi; … Read More