Bo'lim: A harfi

ABISSAL YOTQIZIQLAR – hozirgi zamonda Tinch, Atlantika va Hind okeanlari tubining katta (90%) qismida hosil bo’lgan cho’kindilar. Bunday yotqiziqlar ko’pincha 3 kilometrdan ortiq chuqurlikda oksidlanish muhitida paydo bo’ladi. Abissal yotqiziqlar: … Read More

ABISSAL (Yunoncha abyssos — tubsiz) — dengiz tubining 3000-6000 metr chuqurlikka to’g’ri keladigan qismi. Okean tubining 75% ga yaqin qismini egallaydi. Abissalda yashash muhiti turg’un, harorat 1 2°, suvning sho’rligi … Read More

ABIOTIK OMILLAR, muhitning abiotik omillari (Yunoncha a — inkor qo’shimchasi va bios — hayot) — muhitning tirik organizmlarga ta’sir etuvchi noorganik omillari (iqlim, temperatura, namlik, radiasiya, tuproqning sho’rxokligi va boshqalar) … Read More

ABIOGENEZ (Yunoncha a— inkor qo’shimchasi, bio… va genesis — kelib chiqish, paydo bo’lish) — tirik tabiatda mavjud bo’lgan organik birikmalarning organizm ishtirokisiz nobiologik yo’l bilan hosil bo’lishi. Keng ma’noda Abiogenez … Read More

ABIOGEN TABIAT – geografik qobiq taraqqiyotining organik dunyosiz utgan dastlabki davri tabiati. Yer taraqqiyotining arxey va proterozoy eonlarida tabiat Abiogen tabiati bo’lgan. Abiogen tabiati 2,5—3 milliard. Yil davom etgan deb … Read More

ABIDOS (Yunoniston, hozirgi Arabiston Arabat almadfunah) — qadimgi Misr davlatining eng ko’hna shahri va liniy markazlaridan biri. Afsonaga ko’ra, Abidosda Osiris o’ldirilgan va o’sha yerga dafn etilgan. O’rta podsholik davri … Read More

ABIDJAN — Kot-D’Ivuardagi shahar (1960-83 yillarda poytaxt) va asosiy port. Abidjan departamentining ma’muriy markazi. Gvineya qo’ltig’i sohilida. Maydoni qariyb 20 km2. Aholisi shahar atrofi bilan 2 million. kishi (1985), asosan … Read More

ABZATS (nem. absatr — ich, orqa tomon surmoq).

ABZALOV Melis Oripovich (1938.18.11, Toshkent) — kinorejissyor va aktyor. O’zbekistonda xizmat ko’rsatgan san’at arbobi (1987). Toshkent davlat san’at intitutini tugatgan (1961). 1961-62 yillar yosh tomoshabinlar teatrida aktyor. 1962-65 yillar «O’zbekfilm» … Read More

ABZAL (fors. — asbob, ish quroli) — 1) ishlash, yasashda foydalaniladigan asbob: Sartaroshlik Abzallari — ustara, qayroq, oyna va boshqalar; duradgorlik Abza;lari — tesha, poytesha, randa, arra va boshqalar; 2) … Read More