Bo'lim: G harfi

Gul (flos) — yopiq urug’li o’simliklarning generativ (jinsiy urchish) organi. Gul o’sishi cheklangan, shakli o’zgargan novda hisoblanadi gul gulband, kosachabarglar, tojbarglar, changchilar va urug’chidan tashkil topgan. Kosachabarglar — Gulning sirtida … Read More

Gulbadan begim (1522, Kobul -1603, Dehli) — tarixiavis. Boburning qizi. Onasi Dildor begim. Boburning katta xotini Mohim begim qo’lida tarbiyalangan. 1529 yilda Agraga borgan. Yoshligidan adabiyot va tarixga qiziqqan. Zamonasining … Read More

Gul masjid — Qashqadaryo viloyati Qarshi tuman idagi me’moriy yodgorlik (1875). Bino Chortoq tarhli (17,2×11,7 metr), bir ustunli, murabba tarxli xonaqoh (7,7×7,7 metr) va uch tomoni ayvondan iborat. Pishiq g’isht … Read More

Guldasta — burj, tashqi devorlar tutashgan burchakda tirgak sifatida va ayni paytda, bezak maqsadida devorga qo’shib tiklangan ustunsimon qurilma, kichik minora. Masjid, madrasa, saroy kabi hashamatli binolarda asosan pishiq g’ishtdan … Read More

Gumanizm (lot. humanus — insoniy) — odamlarga mehr-muhabbat bilan qarash, ularni hurmat qilish, insonning moddiy farovonligini yuksaltirish va kishilarda yuksak ma’naviy fazilatlarni rivojlantirishga g’amxo’rlik qilish. Tor ma’noda — Uyg’onish davri … Read More

Gurlan tumani – Xorazm viloyatidagi tuman. 1926 yil 29 sentabrda tashkil etilgan. Janubda viloyatning Shovot tumani, Janub-Sharqda Urganch, Yangibozor tumanlari va shimoli-Sharqda Qoraqalpog’iston Respublikasi, Janub- g’arbda Turkmaniston bilan chegaradosh. Maydoni … Read More

Gel tili (Gael, shotland, yer tili deb ham ataladi) — Hind-Yevropa tillari oilasining kelt tillari guruhiga mansub. Shimoliy-G’arbiy Shotlandiya, Gebrid orollari va Kanadaning yangi Shotlandiya viloyatida tarqalgan. Gel tilida 100 … Read More

Gadoliniy (Gadolinium), Gd -Mendeleev davriy sistemasi III guruhining lantanoidlar turkumiga mansub kimyoviy element; tartib rakami 64, atom molekulasi 157,25. Yettita barqaror izotopi ma’lum: Gd152, Gd154, Gd155, Gd1S6, Gd1″, Gd158 va … Read More

Gajjak — me’morlikda ravoqlar ko’ndalang kesishishi natijasida paydo bo’lgan kalqonsimon shakl. Xona devorlari ustiga, ravoqlar qatori orasiga ishlanadi. Gajjak yordamida xona devorlariga o’rnatilgan ravoqlar doyra holiga keltiriladi. Gajjak g’o’lalarining yug’onligi … Read More

Gadoiy (taxallusi; asl ismi hozircha noma’lum) (1403/04 — 15-asr oxiri) — shoir. G’azal janri, aruz ilmi va she’riyat qoidalarini yaxshi bilgan. Asosan turkiy (o’zbek) va qisman fors tilida g’azal, qit’a, … Read More