Bo'lim: N harfi

Nepesov G’oyib Nepesovich (1907, Toshhovuz viloyati ko’hna Urganch tumani, Turkmaniston — 1976, Nukus) — tarixchi olim, Turkmaniston Fanlar Akademiyasi akademik (1951), O’zbekistonda xizmat ko’rsatgan fan arbobi (1968), Qoraqalpog’iston ASSRda xizmat … Read More

Neofashizm — hozirgi o’ng, tajovuzkor harakatlarni anglatuvchi tushuncha. 2-jahon urushidan keyin tarqatib yuborilgan fashist tashkilotlarining siyosiy va g’oyaviy izdoshlari faoliyatini ifodalaydi. Neofashist guruhlari va partiyalari terroristik diktaturaga intiladi. Bu yo’lda … Read More

Nepal tili, nepaliy, nay pali, gorkhaliy, kxaskura — hind-Yevropa tillari oilasining hind-oriy tillari guruhiga mansub, asosan, nepal Qirolligida, qisman Hindiston shimoli va Butanda tarqalgan til. So’zlashuvchilarning umumiy miqsori 10 million … Read More

Neper (Napier) Jon (1550, Merchiston- Kasl, Edinburg yaqinida — 1617.4.4) — logarifmlarni kashf qilgan shotland matematigi. Edinburg universitetida o’qigan. «Logarifmlarning ajoyib jadvali tavsifi» (1614) ishida Neper logarifmlarga ta’rif bergan, ularning … Read More

Neorealizm (Neo… va realizm) — 20-asr ingliz falsafasidagi hukmron oqim. Kembrij shahrida 1903 yilda ingliz faylasufi J. Mur (1873-1958) asos solgan. Neorealizm neogegelchilikka, ayrim falsafiy masalalarni spekulyativ ishlab chiqishga qarshi … Read More

Neon (Neo…, lotincha Neon), Ne — Mendeleyev davriy sistemasining 0 guruh elementi, inert gazlarga mansub. Tartib raqami 10, atom molekulasi 20,179. 1 m3 havoda 16 sm3 ga yaqin Neon bo’ladi. … Read More

Neokantchilik — falsafiy oqim. 19-asrning 2-yarmi —20-asr boshida, asosan Germaniyada vujudga kelgan. Kant falsafasini tiklashga, uni qayta ishlashga urinadi. Neokantchilik vakillari Kantning «narsa o’zida» degan tushunchasini rad etib, bilishning aprior … Read More

Neodim (Neo… va Yunoncha Didymos — egizak; lotincha Neodymium), Nd— Mendeleyev davriy sistemasining III guruhiga mansub kimyoviy element. Tartib raqami 60, atom molekulasi 144,24. 5 ta barqaror izotopi – l42Nd(27,07%), … Read More

Neoimpressionizm (Neo… va impressionizm) — 19-asr 2-yarmida Yevropa tasviriy san’ati (rangtasvir) da yuzaga kelgan oqim. Dastlab Frantsiya (1885)da paydo bulgan. 19-asr oxiri -20- asr boshlarida Belgiya, Italiya va boshqa mamlakatlarga … Read More

Neovitalizm (Neo… va Vita lizm) — biologiyadagi idealistik oqim, vitalizm shakllaridan biri. 19-asrning 2-yarmida «eski» vitalizm o’rnida paydo bo’lgan. Neovitalizmning asoschisi X. Drishning ko’rsatishicha, organizmning yaxlit va garmonik rivojlanishini materiyadan … Read More