Muallif: Admin

Norxo’jayev Qodir (1907.15.12, Toshkent) — o’zbek geodezist olimlaridan. O’zbekistonda geodeziyaning rivojlanishiga samarali hissa qo’shgan. O’zbekistonda xizmat ko’rsatgan fan va texnika arbobi (1974), texnika fanlari nomzodi (1940). 1938 yildan 1988 yilgacha … Read More

Noxun (forscha — tirnoq) — 1) musiqada — tanbur (ba’zan, Sato) va doyra chalishda ishlatiladigan moslama. Ikki turi mavjud: tanbur Noxuni — bo’yi barmoqning bir bo’g’iniga teng tirnoq shaklida (odatda, … Read More

Nukleozidlar — tarkibida purin yoki pirimidin asosi va riboza yoki dezoksiriboza uglevodi bo’lgan glikozidlar. Nukleozidlar nukleotidlarning nukleotidaza fermenti bilan parchalanishidan kelib chiqadi. Barcha tirik organizmlardagi nuklein kislotalar va nukleotidlar tarkibida … Read More

Nuklidlar — bir-biridan yadrosining tarkibi bilan (yoki bir xil sondagi nuklonlari bilan yoxud nuklonlari soni bir xil bo’lgan holda proton va neytronlar sonining har xilligi bilan) farq qiladigan atomlar. Masalan, … Read More

Nukleus (lotincha nucleus — yadro) (arxeologiyada) — tosh qurollar yasash uchun chaqmoqtosh yoki boshka tosh parchalaridan uchirib olinadigan tosh bo’lagi. Nukleuslardan qirg’ich va nayzasimon qurollar yasalgan.

Nukleotidlar, nukleozid-fosfatlar — nukleozidlarning fosforli efirlari. Nukleotidlar — nuklein kislotalar, kofermentlar va boshqa biologik faol birikmalarning tarkibiy qismidir. Ular tirik hujayrada erkin holda bo’lib, moddalar almashinuviaa muhim rol o’ynaydi. Nukleotidlar … Read More

Numidiya (lotincha Numidia) – Shimoliy Afrikadagi qadimgi viloyat (hozirgi Jazoirning Sharqiy qismi). Aholisini numidiylar tashkil etgan. Miloddan avvalgi 201 yil Numidiyaning butun hududi yagona Masinissoy podshohligiga birlashtirilgan. Miloddan avvalgi 46 … Read More

Nul (lotincha nullus — hech narsa), nol — 1) musbat sonlar bilan manfiy sonlar chegarasidagi son. Asosiy xossalari: a) a+0=a; b) ya-0=0; v) ikki sonning ko’paytmasi Nulga teng bo’lishi uchun … Read More

Nur — (fizikada) yorug’lik manbaidan ingichka tola tarzida tarqaladigan yog’du; to’lqinli jarayon (masalan, yorug’lik, tovush, elektron tarqalishi) da to’lqin frontida tarqalayotgan energiya oqimi; geometrik optikada nurlanish energiyasi, geometrik akustikada tovush … Read More

Nuraliyev Akramjon Hojiqo’ziyevich (1948.5.6, Andijon tumani) — O’zbekiston Respublikasi xalq o’qituvchisi (2001). Andijon pedagogika institutini tugatgan (1975). 1967 yildan Andijon tumanidagi 28-maktabda boshlang’ich sinf o’qituvchisi, 2001 yildan 52-maktab direktori. Maktabda … Read More