Muallif: Admin

Uglerod har bir tirik mavjudot hayoti uchun g’oyatda zarur elementdir. Yerda mavjud bo’lgan barcha moddiy narsa-ashyolar tarkibida bir foizdan kamroq miqdorda bo’lsa-da uglerod uchraydi, biroq uglerod — tirikmi-o’likmi — har … Read More

Geliyning kashf etilishi ilmiy sarguzasht asarga o’xshaydi. 1886 yilda ingliz olimi Norman Lokiyer «spektroskop» asbobi yordamida Quyoshni o’rganayotgan edi. Bu asbob har bir elementning alohida mavjud bo’lishni aniйlashga imkon beradi, … Read More

Moddiy borliq xilma-xil shakllarda hukm surayotir. Mabodo u havoni eslatsa, bu gazdir. Gaz erkin harakatlanuvchi mayda zarralardan iboratdir. Ular imkon qadar kenglikka tarqalishga intiladi. Shu boisdan gaz aniq bir shaklga … Read More

Gaz neft bilan bir davrda paydo bo’lgan. Hayvonlarning jasadlari cho’kma tabiiy jinslarning tagida qolib ezg’ilanib ko’milib ketishi oqibatida ular neft va gazga aylanib, cho’kma jinslar qatlamlari oralig’idagi bo’shliqlarga joylangan. Gaz … Read More

«Gaz» so’zi xuddi «elektr», «termometr», «atmosfera» singari boshha so’zlar qatorida olimlar tomonidan o’ylab topilgan. O’ylab topilgan barcha so’zlardan eng qisqasi— «gaz» so’zi. XVI asrda yashagan gollandiyalik kimyogar va tabib Gelmont … Read More

Neft insoniyatga katta foyda keltiradi. Uning yordamida biz yorug’lik va issiqlikka erishamiz, u avtomobillar, traktorlar, tayyoralar va kemalarni harakatga keltiradi. Neftsiz barcha dvigatellar ishqalanish sababli to’xtab qoladi. Neftdan texnikaviy spirt, … Read More

Ko’mir yer shari taraqqiyotining turli davrlarida hosil bo’lgan. Ko’mir paydo bo’lishining eng uzoq davom etgan bosqichi bundan 250 000 000 yil ilgari boshlangan va taxminan 35 000 000 yil davom … Read More

Siz, balki, noyob metallarni izlashda hozirgi zamon kishisiga Geyger hisoblagichi — schyotchigi yordam berishi to’grisida eshitgandirsiz. Yoki bo’lmasa, odamlar atom portlashlaridan tug’iladigan xavf-xatarlar haqida gap ketganida ham Geyger hisoblagichini albatta … Read More

Shu paytga qadar yer yuzida, yadro qurolini qo’llab urush qilish mumkin, deb hisoblaydigan odamlar bor. Biron davlat yoki biron zo’ravon o’z raqibi ustiga bitta atom bombasi tashlaydimi, o’ntami yoxud yuztami … Read More

Yadro portlashi — yadro qurolining sinovi yoki atom elektr stantsiyalaridagi avariyalar oqibatida paydo bo’lib, avvaliga havoga ko’tariluvchi, so’ngra yer bag’riga kelib tushadigan chang radioaktivlik yomg’iri deb ataladi. Bu chang aynan … Read More