Bo'lim: Q harfi

Qo’chqor — sovliqlarni urug’lantirishda foydalaniladigan erkak qo’y. Zotli Qo’chqorlar 1,5 yoshidan sovliqlarni qochirishga qo’yiladi. Xo’jalikda 7 yil foydalaniladi. Qo’ychilikda sun’iy urug’lantirish qo’llanishi munosabati bilan Qo’chqorlar 2 toifaga — asosiy nasldor … Read More

Qalmoqlar, qalmiqlar (o’zlarini xalmg deb atashadi) — xalq, Qalmog’istonning asosiy aholisi (146 ming kishidan ziyod); Rossiy Federatsiyasida jami 166 ming kishi (1990-yillar o’rtalari). Qalmoq tilida so’zlashadi. Dindorlari — buddaviylar; pravoslavlar … Read More

Qaldirg’ochbiy maqbarasi, Hazrati Amir maqbarasi — Toshkent shahridagi me’moriy yodgorlik (15-asr 1-yarmi). Shayx Xovandi Tohur majmuasi tarkibida, ko’hna qabristonning shimolda. Maqbara pishiq g’ishtdan (25x25x5 santimetr) Chortoq tarhli (9,48×9,48 metr), bir … Read More

Qalay oksidlari — qalay monooksid, 5po — qora kristallar; zichligi 6,446 g/sm*, tetragonal panjarali. 90 gPa bosim ostida rombsimon modifikatsiyaga o’tadi. Amfoter, asosli xossalari kuchliroq. Kislotalarda erib 8p2′ tuzlarini hosil … Read More

Qaytar jarayonlar (fizikada) — avval bir yo’nalishda, so’ngra teskari yo’nalishda sodir bo’lib, sistema o’zining boshlang’ich holatiga qaytib kelganida tashqi muhitda hech qanday o’zgarish yuzaga kelmaydigan fizik jarayonlar. Ideal (ishqalanishsiz va … Read More

Qayroqqum madaniyati — jez davri arxeologik madaniyati (miloddan avvalgi 2-ming yillikning 2-yarmi — miloddan avvalgi 6-3-asrlar). Farg’ona va Zarafshon vodiylari hamda Toshkent vohasida tarqalgan. Xo’jand (Tojikiston) yaqinidagi Qayroqqum mavzei nomidan … Read More

Qayroqqum zilzilasi — 1985 yil 13oktyabrda Namangan seysmogen zonasining Janubi g’arbida joylashgan Qayroqqum suv ombori yonida sodir bo’lgan. Episentrda zilzila kuchi 8 ball, magnitudasi 6,1 ni tashkil qilgan. Zilziladan suv … Read More

Qandak — xalq selektsiyasida chiqarilgan mahalliy ertapishar o’rik navi. Farg’ona vodiysi, Buxoro va Samarqand viloyatlarida keng tarqalgan. Bir qancha klonlari bor. Daraxti o’rtacha kattalikda, shoxshabbasi quyuq, balandligi 7 metrgacha. Shoxlari … Read More

Qal’ai Mir — ko’p qatlamli yirik shahar xarobasi. Tojikistonning Shahrituz tumanidagi Qubodiyon shaharchasida joylashgan. Kofarnihon daryosining quyi oqimida. Maydoni 275×270 metr. Qal’ai Mir hududidan 1950-51 yillarda Baqtriya usuliga xos inshoot … Read More

Qalqonli kanalar, oribatidalar — o’rgimchaksimonlarning kenja turkumi. Tuprokda yashovchi bo’g’imoyoklilarning turlari juda ko’p. Kattaligi 0,2—1 millimetr. Rivojlanishi (30-75 kun) biologik va morfologik jihatdan farqlanuvchi 2 bosqichga bo’linadi: lichinkalik va nimfa … Read More