Bo'lim: P harfi

Poliakrilonitril [-SN2-— CH(CN)—]n— akrilonitrilning oq rangli chiziqli polimeri. Molekulyar modda (30— 100)-103; zichligi 1140-1170 kg/m’. Yumshash temperaturasi 220-230°. Odatdagi erituvchilar, yog’lar ta’siriga chidamli. Dimetilformamid, dimetilaset-amid, etilen va propilenkarbonat, kontsentrlangan nitrat … Read More

Polzunov Ivan Ivanovich [1728, Yekaterinburg — 1766, Barnaul] — rus teplotexnigi. Issiqlik dvigateli ixtirochilaridan biri. Rossiyada birinchi bug’kuch qurilmasini yaratgan. Birinchi rus kon-zavod maktabini tugatgach, metallugiya zavodlarida ishlagan. M.V. Lomonosov … Read More

Polab slavyanlari (polab, polabyanlar) — g’arbiy slavyan qabilalari guruhi. Milodiy 1-ming yillik oxiri — 2-ming yillik boshlarida G’arbda laba (Elba) daryosi va uning irmog’i Sala (Zaale) daryosidan, Sharkda Odra (Oder) … Read More

Pompey Gney (Gnaeus Pompeius Magnus; miloddan avvalgi 106-48) — Rim sarkardasi va siyosat arbobi. Dastlab, Sulla tarafdori bo’lgan. Miloddan avvalgi 70, 55 (krase bilan birgalikda) va 52 yillarda konsul bo’lgan. … Read More

Poytaxt — davlatning bosh shahri, mamlakatning ma’muriy-siyosiy markazi. Poytaxt, odatda, Markaziy (umummilliy) xukumat, parlament va sud muassasalari qarorgohi hisoblanadi. Odatda, Poytaxt alohida boshqaruv tartibi bo’lgan mustaqil ma’muriy birlikka ajratiladi. Ko’pchilik … Read More

Poygohtepa — o’rta asrlarda Buxoro vohasi atrofida barpo etilgan kanpir devor tizimidagi oxirgi istehkom xarobasi. Navoiy tumanidagi Turkiston qishlog’i hududida joylashgan. Arxeolog H.Muhamedov kuzatish ishlari olib borgan (1958). Antik davrda … Read More

Pozitsiya (tilshunoslikda) — fonologik Pozitsiya, fonemaning unga xos semiologik (farklash) vazifani belgilashda asos bo’luvchi holati; fonemaning bevosita qurshovi, uning so’z tarkibidagi o’rni, urg’uga nisbatan holatini qamrab oladi. Fonologik Pozitsiyaning kuchli … Read More

Pojarskiy Dmitriy Mixaylovich (1578.1.11 – 1642.20.4) – Knyaz, boyar (1613 y.dan), Leninning safdoshi. 1-zemstvo ko’ngillilar qo’shini qatnashchisi (1611), 2-zemstvo ko’ngillilar qo’shini va muvaqqat Zemstvo hokimiyati rahbarlaridan biri. Moskvani polyaklar interventsiyasidan … Read More

Podolsk — Rossiya Federatsiyasi Moskva viloyatidagi shahar (1781 yildan), paxra daryosi sohilida. Moskvadan 43 kilometr Janubdagi temir yo’l stantsiyasi. Aholisi 197 ming kishi (1998). Mexanika (tikuv mashinalari), mashinasozlik (bug’qozonlari va … Read More

Pobedit — kobalt (10% cha) va volfram (90% cha) monokarbididan kukun metallurgiyasi usulida qovushtirib olinadigan qattiq qotishma. Mustahkam (Rokvell bo’yicha qattiqligi — 85-90; A shkalada), yeyilishga chidamli (0,5— 0,6 mg/mm2) … Read More