Bo'lim: D harfi

DISPEPSIYA (dis… va Yunoncha pepsis — hazm) — ovqat hazm qilishning buzilishi, me’da-ichak foliyatining izdan chiqishi bilan kechadi. Odam ichagining turli bo’limlarida, masalan, ingichka ichakning pastki va yo’g’on ichakning yuqori … Read More

DISPANSER (Fransuzcha dispensaire — taqsimlayman) — bemorlarning ayrim guruhlariga muntazam davolash-profilaktika yordami ko’rsatadigan maxsus tibbiy muassasa. O’z sohasiga oid bemorlar sonini aniqlash, ularni hisobga olish, davolash, ahvollarini kuzatib borish, ish … Read More

DISNEY, disni (Disney) Uolt (1901.5.12, Chikago – 1966.15.12, Berbank) — AQSh kinorejissyor-multiplikatori, rassom va prodyuser. 1919 yildan kino sohasida ishlagan. Qisqa metrajli «Villi kemasi» (1928) ovozli multfilmi bilan AQSh kinematografiyasida … Read More

DISMENOREYA (due… va Yunoncha men — hayz, rhoira — kechish), algomenoreya — hayzning og’riqli kechishi. Dismenoreyada, odatda, qorin pasti, bel va dumg’aza sohasi og’riydi. Og’riq hayzdan oldin yoki uning dastlabki … Read More

DISLOKATSIYALAR (lotincha dislocation siljish) — 1) kristallarda — kristall panjara nuqsonlari; bunda chiziqlar bo’ylab yoki ularga yaqin joylarda atom qatlamlarining to’g’ri joylashishi buzilgan bo’ladi. Tugallanmagan va burama Dislokatsiyalar eng oddiy … Read More

DISKRETLIK (lotincha discretus — ajratilgan, uzlukli) — 1) muayyan hodisa, jarayon, tizim va boshqalarning uzlukliligi, uziluvchanligi; uzluksizlikka qarama-qarshi qo’yiladi. Masalan, fizika va kimyoda Diskretlik material tuzilishining donadorligini, atomlardan iboratligini bildiradi. … Read More

DISKONT (inglizcha discount — chegirma, lotincha computare — hisobga olmoq) — 1) qimmatli qog’ozning fond birjasida ayni paytda sotilayotgan narxi bilan nominali yoki uni qaytarib sotib olishdagi narxi o’rtasidagi farq … Read More

DISKO – 1) 1970-yillar o’rtasida AQSh va bir qancha Yevropa mamlakatlarida qaror topgan ommabop musiqa uslubi. Diskoga raqsbop, sur’ati o’rtacha tez, ohanglari kuychan, shaklan sodda namunalar xosdir. Diskoning taniqli ijrochilari: … Read More

DISKLASH, tuproqni disklash — yerning ustki haydalma qatlamini diskli borona va yumshatgichlar (lushchilnik) bilan ishlash. Disklashda tuproqni yumshatish, maydalash, aralashtirish va qatlamni yuza ag’darish ishlari bajariladi. Chimli yerlarda ajriq va … Read More

DISKVALIFIKATSIYA (dis… va kvalifikatsiya) (sportda) — 1) musobaqa qoidalarini texnik jihatdan buzganligi uchun sportchi (yoki jamoa) ni erishgan natijalari, egallagan o’rni va boshqalardan mahrum qilish; 2) sportchini axloqiy normalarni buzganligi … Read More